Γάτες. Αδέσποτες, άγριες ή τι?

Το θέμα με τον νέο νόμο για τα ζώα, όσο αφορά τα αδέσποτα, έχει προξενήσει πολλές αντιδράσεις και σίγουρα είναι ένας νόμος, που δεν λαμβάνει υπόψη του καμία από τις ιδιαιτερότητες που μπορούν να χαρακτηρίζουν ένα είδος ζώου και συγκεκριμένα της γάτας.
Ας ξεκινήσουμε με μία ματιά χωρίς συναισθηματισμούς και στερεότυπα, με πράματα που είναι γνωστά στους περισσότερους φιλόζωους.
Ξεκινώντας την ιστορία της γάτας, για να δούμε την θέση της σαν κατοικίδιο αλλά και σαν αδέσποτο ζώο στην ανθρώπινη κοινωνία, πρέπει να ξεκινήσουμε απο την αρχή της ενσωμάτωσης της σ΄αυτή κοινωνία.
Ξεκινάμε λοιπόν από το........... σκύλο, γιατί ενώ η ιστορία του σκύλου μπορεί να σταθεί αυτόνομα, η ιστορία της γάτας που ακολουθεί πολλές χιλιάδες χρόνια αργότερα, δεν μπορεί!
Η σχέση του ανθρώπου με τα ζώα βασίζεται σε μία διαφορά τους.
Ο άνθρωπος έχει συνείδηση του είδους του, ενώ κανένα σχεδόν ζώο δεν έχει.
Μη έχοντας αυτο-επίγνωση, το ζώο εκλαμβάνει σαν είδος του, οικογένειά του, τα πλάσματα που θηλάζει,βλέπει, παίζει, συναναστρέφεται στη μικρή του ηλικία.
Πριν 20.000 χρόνια, αν και κάποιες άλλες έρευνες πιστεύουν ακόμα νωρίτερα, κάποιοι
πρωτόγονοι κυνηγοί μάζεψαν κάποια μικρά λύκου, που ζούσαν κοντά στην κοινωνία τους, στον ανθρώπινο καταυλισμό τους. Τα μικρά χαριτωμένα και απροστάτευτα και με ισχυρά ένστικτα αγέλης, ζούσαν με τους ανθρώπους κι όταν έφταναν σε ηλικία εφηβείας, οι άνθρωποι τα έτρωγαν.
Κάποια επιβίωναν κι αυτά που επιβίωναν κι έφταναν σε αναπαραγωγική ηλικία ήταν τα πιό φιλικά κι ακίνδυνα για την ανθρώπινη κοινότητα, συνεπώς τα ζώα με ισχυρά κυριαρχικά ένστικτα, ακόμα κι αρχηγικά, εξολοθρεύονταν πριν φτάσουν σε ηλικία που θα επιτεθονταν στα κυρίαρχα μέλη (άνθρωποι) της αγέλης τους, για να διεκδικήσουν υψηλότερη θέση.
Με την πάροδο γενεών και γενεών τα μέλη με κυριαρχικά χαρακτηριστικά εξαλείφονται, ενώ τα μέλη με υποτελή (παιδικά?) χαρακτηριστικά αναπαράγονται και μεταφέρουν τα γονίδια τους.
Τι σχέση έχει αυτό με την αδέσποτη γάτα?
Έχει, γιατί ο σκύλος έχει ξεκινήσει την πορεία του στην ανθρώπινη κοινωνία σαν οικόσιτο κατοικίδιο με επιλεκτική αναπαραγωγή και έλεγχο γεννήσεων, με σημερινούς όρους.
Πολλές χιλιετίες αργότερα, σε κάποια άλλη περιοχή της γης, η Αγροτική Επανάσταση κάνει τους ανθρώπους να δημιουργήσουν τους πρώτους μόνιμους οικισμούς και τις πρώτες αποθήκες για να αποθηκεύσουν τα τρόφιμα τους. Αυτές οι πρώτες αποθήκες κι ειδικά οι αποθήκες δημητριακών, προσελκύουν πλήθος τρωκτικών που προξενούν μεγάλες καταστροφές, τρώγοντας τα τρόφιμα. Είναι η πρώτη φορά που οι άνθρωποι πριν 10.000 χρόνια, βλέπουν ότι μαζί με τα τρωκτικά, έχουν έρθει και μικρόσωμα αιλουροειδή που κυνηγάνε και τρώνε αυτά τα τρωκτικά. Καταλαβαίνουν τη χρησιμότητά τους και δεν τα εξολοθρεύουν, αλλά τα αφήνουν να πλησιάσουν στον μόνιμο ανθρώπινο οικισμό για να προστατέψουν τις σοδειές τους απο τις καταστροφές των τρωκτικών. Προφανώς κάποια μικρά, θα μαζεύτηκαν απο κάποιους ανθρώπους και θα τα μεγάλωσαν μέσα στην ανθρώπινη κοινότητα, με σκοπό το κυνήγι των τρωκτικών.
Η πορεία της γάτας σαν αδέσποτο ζώο που περισυλλέχθηκε από τους ανθρώπους και χωρίς κανένα έλεγχο γεννήσεων έχει ξεκινήσει.
Εκεί διαφέρει η σχέση της γάτας με τον άνθρωπο, από όλα τα άλλα κατοικίδια, γιατί ο άνθρωπος δεν την έφερε σπίτι και με επιλεκτικές αναπαραγωγές την εξημέρωσε, αλλά η γάτα συνέχιζε να υπάρχει για χιλιετίες σαν άγριο (αδέσποτο?) ζώο κοντά στο ανθρώπινο περιβάλλον, για την εξεύρεση τροφής.
Το πότε ακριβώς έγινε η γάτα οικόσιτο κατοικίδιο, καμία έρευνα δεν μπορεί με σιγουριά να πει.
Στην πορεία της σχέσης τους με τη γάτα οι αρχαίοι άνθρωποι, βλέπουνε ότι σε πολύ λίγα άλλα πράματα μπορούν να εκμεταλλευτούν το νέο ζώο.
Να το αναθρέψουν για τροφή είναι ασύμφορο, μιας κι είναι πολύ μικρό και η προσφορά του σε άλλο τομέα, αυτόν της εξολόθρευσης τρωκτικών, μεγαλύτερη.
Να το χρησιμοποιήσουν σαν υποζύγιο, ούτε για αστείο, αφού λόγω μεγέθους, και πολύ χαλαρής οργάνωσης σαν είδος, δεν συγκρίνεται με τα βοοειδή που ήδη υπάρχουν.
Εκει που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ίσως, αν γινόταν κάποια επιλεκτική αναπαραγωγή είναι σαν φύλακας μιας και βλέπουν ότι έχει ένστικτο προστασίας του χώρου του και κάποιου διαχωρισμού οικείων-ξένων. Βέβαια είναι μικρό, χωρίς δυνατή φωνή προειδοποίησης και χωρίς ένστικτο αγέλης, δηλαδή συνεργασίας με τους οικείους του.
Φυσικά, το σημαντικότερο είναι ότι σ΄αυτή τη θέση υπάρχει ήδη ο ανταγωνιστής του, που είναι ασύγκριτος.
Δεν προσφέρει μόνο σαν φύλακας, που είναι ασυναγώνιστος, αλλά με τα ισχυρά ένστικτα της συνεργασίας της αγέλης στο κυνήγι, έχει προσφέρει τόσα που σχεδόν έχει αλλάξει απο τις προηγούμενες χιλιετίες την αποτελεσματικότητα της αγέλης του(άνθρωποι) στο κυνήγι τροφής.
Μιάς και ο νεοφερμένος σχεδόν σε τίποτα δεν μπορεί να γίνει εκμεταλλεύσιμος δεν γίνεται καμία σοβαρή προσπάθεια εκτροφής.
Η πορεία της γάτας συνεχίζεται στην ουσία με κάποιο πληθυσμό αδέσποτων γατιών κοντά στους ανθρώπους.
Φτάνουμε στη αρχή των μεγάλων πολιτισμών κι εκεί ήρθε η ώρα της αποθέωσης της απο τον Αιγυπτιακό πολιτισμό.
Οι αποθήκες τροφίμων πλέον είναι κρατικές, τεράστιες και τα στίφη τρωκτικών τεράστια κι αυτά.
Η αποτελεσματικότητα της γάτας στη προστασία απο τα τρωκτικά, προσφέρει πολλά στην ...... οικονομία της Αιγύπτου. Η γάτα λατρεύεται, γίνεται αγάλματα κι απαγορεύεται η θανάτωση της.
Πιστεύεται ότι εκεί για πρώτη φορά κάποια γάτα αποκτάει όνομα, αλλά κι αυτό αμφισβητείται.
Το ποσοστό βέβαια των οικόσιτων κατοικίδιων γατιών, σε σχέση με αυτά που χρησιμοποιούνταν για το κοινό κρατικό καλό και τα οποία είχαν το μαρτύριο να ζουν σε κλουβιά, δεν είναι γνωστό και σίγουρα θα υπήρχε και ποσοστό αδέσποτων που όμως τις σέβονταν και τις προστάτευαν όλες.
Το πρώτο μέρος της Ευρώπης που η γάτα κάνει την εμφάνιση της είναι μάλλον η Κρήτη το 1700 π.Χ. Καμία γάτα όμως δεν παίρνουν οι άνθρωποι σαν κατοικίδιο, οπότε όλες οι γάτες ζούνε σαν αδέσποτες αποκλειστικά.
Η πορεία της γάτας τους μετέπειτα αιώνες συνεχίζεται στην Ευρώπη και εμφανίζονται γάτες στην Ελλάδα και Νότια Ιταλία γύρω στον 5ο αιώνα π.Χ., αλλά δεν έγιναν κατοικίδια, μιας και αντιμετωπίζουν την δυσπιστία των ανθρώπων και αφήνονται στην τύχη τους.
Αποτέλεσμα είναι η γάτα για 9 αιώνες να ζει αποκλειστικά σαν αδέσποτο (άγριο?) ζώο και το ότι επιβίωσε όλα αυτά τα χρόνια οφείλεται στις εκπληκτικές ικανότητες προσαρμογής που έχει, στο μικρό της μέγεθος και στις ικανότητές της σαν μοναχικού κυνηγού.
Πρώτη φορά κάποιο μικρό ποσοστό γατιών σε σχέση με τα αδέσποτα μπαίνει στις κατοικίες Ελλήνων και Ρωμαίων τον 4ο αιώνα μ.Χ., χωρίς να αναπτύξουν κάποια ιδιαίτερη σχέση με το συγκεκριμένο ζώο, απλά χρησίμευε σαν κυνηγός ποντικών.
Στις αρχές του Μεσαίωνα με τα πλήθη ποντικών που έρχονται με το εμπόριο απο την Ασία, οι γάτες κερδίζουν την συμπάθεια των ανθρώπων μιάς κι αντιμετωπίζουν την εισβολή.
Ετσι μεγαλώνει κάπως το ποσοστό των κατοικίδιων γατιών σε σχέση με τα αδέσποτα, τα οποία όμως συνεχίζουν να είναι συντριπτικά περισσότερα.
Το 14ο αιώνα όμως αρχίζει μία πραγματική προσπάθεια εξολόθρευσης της γάτας απο τη Δυτική εκκλησία και πραγματικά τα νούμερα των ζώων λιγοστεύουν συνέχεια μιάς και τις σχετίζουν με μάγισσες και δεισιδαιμονίες και οι γάτες καίγονται στις φωτιές.
Ειναι οι μαύροι αιώνες της γάτας κι η παράνοια φαίνεται όταν οι Καθολικοί καίνε τις γάτες ως αιρετικές προς τους Προτεστάντες και ακολουθούν οι Προτεστάντες καίγοντας τις γάτες ως αιρετικές προς τους Καθολικούς.
Κανονικά η γάτα θα έπρεπε να είχε εκλείψει απο την Ευρώπη.

Ο Μεσαίωνας του ανθρώπου, με κύριο θύμα από τα ζώα τη γάτα κράτησε αιώνες.
Ο λόγος που η Εκκλησία επέλεξε τη γάτα να εκπροσωπήσει το "δαιμονικό" ειδωλολατρικό παρελθόν για να το εξαλείψει και να εγκαθιδρύσει τα δικά της οικονομικά συμφέροντα, ήταν απλός, αφού ήταν ένα ζώο που ερχόταν από την Αίγυπτο κι άλλες περιοχές με έντονο και εμφανές ειδωλολατρικό παρελθόν.
Η επίπτωση βέβαια ήταν να γνωρίσει η Ευρώπη την μεγαλύτερη επιδημία της ιστορίας της, την πανούκλα, που οι φορείς της ήταν βέβαια οι αρουραίοι και τα ποντίκια.
Η γάτα ουσιαστικά δεν υπάρχει στην Ευρώπη παρά μόνο ελάχιστα άτομα που έχουν καταφύγει στα δάση και έχουν καταφέρει να επιβιώσουν σαν κυνηγοί μικρών θηραμάτων.
Η κατάσταση στις ανατολικές περιοχές της Ευρώπης και στη τεράστια τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν εμφανώς καλύτερη, αλλά οι προκαταλήψεις κατά της γάτας είχαν πλέον διασπαρεί παντού.
Η Γαλλική Επανάσταση μπορεί να καταδίκασε το σκοταδισμό του Μεσαίωνα κι όλες τις δεισιδαιμονίες, όπως κι αυτές που θέλουν τις γάτες φορείς θανατηφόρων μικροβίων και "δαιμονίων", αλλά πολλές προκαταλήψεις ήταν τόσο ισχυρές που ορισμένες απ΄αυτές συνεχίζουν να υπάρχουν ακόμα και σήμερα.
Η γάτα στην ουσία δεν έχει σοβαρό αριθμό αδέσποτων, αλλά δεν έχει και αριθμό κατοικίδιων!
Δηλαδή ξεκινάει την πορεία της από την αρχή.
Η επάνοδός της στα σπίτια ξεκίνησε μάλλον από τις αγροτικές περιοχές κι όχι από τα παλάτια των ευγενών, όπως πιστεύεται. Απλά εκεί χρησιμοποιήθηκε σαν διακοσμητικό στοιχείο, γιατί ήταν τόσο σπάνια, μετά τους διωγμούς που ένας πίνακας με μία γατούλα θα ήταν σαν μία φωτογραφία με ένα γιγάντιο πάντα.
Παράλληλα αρχίζει η μετανάστευση των ανθρώπων της Ευρώπης στην Αμερικάνικη ήπειρο και μαζί και των κατοικίδιων τους.
Πιστεύεται ότι οι Άγγλοι, που έχουν γνωρίσει την γάτα πολλούς αιώνες πριν, από τους Ρωμαίους, που πρώτοι μετέφεραν κάποιες στα Βρετανικά νησιά, μεταφέρουν κι αυτοί με τη σειρά τους τις γάτες στο Νέο Κόσμο.
Σίγουρα υπάρχει κάποιο ποσοστό μεταφερόμενων γατιών από τους μετανάστες, αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό είναι από γάτες που είχαν μαζέψει οι ναυτικοί σ΄αυτά τα καράβια, λόγω αρουραίων και εξαιτίας του φόβου της εξάπλωσης των επιδημιών.
Αρκετές από αυτές αποβιβάζονται κανονικά στην νέα ήπειρο.
Η γάτα φτάνει στο νέο της περιβάλλον και φυσικά δεν έρχεται σε επαφή με την ιερή γάτα των Αζτέκων, απλά γιατί αυτή η γάτα δεν υπάρχει. Βέβαια δεν υπάρχουν ούτε οι ίδιοι οι Αζτέκοι, που όντως υπήρξαν, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.
Σαν εμπορικό τέχνασμα πάντως, για να δικαιολογήσουν οι Αμερικάνοι την ιδιαιτερότητα των δικών τους, αργότερα, φυλών γατιών, ήταν καλό.
Η γάτα γιά πρώτη φορά ύστερα από χιλιάδες χρόνια , μετά τα σχετικά μεγάλα ποσοστά κατοικίδιων που είχε σε Αίγυπτο, Κύπρο κλπ, γίνεται δεκτή με ενθουσιασμό στις αγροτικές περιοχές κυρίως, αφού δεν υπήρχε κάποιος αντίστοιχα αποτελεσματικός κυνηγός τρωκτικών στη νέα ήπειρο.
Οχι μόνο προστάτευαν τα σπίτια από τα ποντίκια, αλλά γίνονται κανονικά οικόσιτα κατοικίδια που ζεσταίνουν τους αγρότες κι αυτό οδηγεί σε επιλεκτική αναπαραγωγή για όσο το δυνατόν μεγαλύτερες γάτες.
Οι γάτες μπαίνουν και στις αμερικάνικες πόλεις κι ειδικά οι μεγαλόσωμες που είναι περιζήτητες.
Ετσι γίνεται το παράδοξο, η αποδοχή της γάτας ως οικόσιτου κατοικίδιου που προσφέρει ευχαρίστηση στον άνθρωπο, να ξεκινήσει στην Αμερική κι όχι στην Ευρώπη.
Βέβαια η Βιομηχανική Επανάσταση έχει ξεκινήσει, η αμερικάνικη οικονομία αναπτύσσεται αλματωδώς και η κατάσταση της γάτας σαν οικόσιτου κατοικίδιου , θα αλλάξει δραματικά.
Η ιδέα προήλθε μάλλον από τον Κυβερνήτη της Πενσυλβάνιας ο οποίος εκείνη την εποχή θεωρούσε, ότι για να μεγαλώσουν την παραγωγή δημητριακών χρειάζονταν προστασία από τα αμέτρητα τρωκτικά που προξενούσαν τεράστιες καταστροφές στην παραγωγή.
Χιλιάδες γάτες εκτρέφονται για να πεταχτούν στις ατέλειωτες εκτάσεις των Αμερικανικών καλλιεργειών. Το ίδιο παράδειγμα ακολουθούν κι άλλες πολιτείες.
Η γάτα περνάει καλά γιατί είναι τέτοια τα μεγέθη των πληθυσμών των τρωκτικών που έχει άφθονη τροφή.
Βέβαια έχει να αντιμετωπίσει τις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα που περιορίζουν την ανεξέλεγκτη αύξηση όλων αυτών των αδέσποτων γατιών, εφόσον η γάτα σαν ζώο θερμών περιοχών, δεν αντέχει το κρύο.
Έτσι εκατομμύρια από αυτές πεθαίνουν τους κρύους χειμώνες, αλλά οι υπόλοιπες συνεχίζουν την εκπλήρωση του "αμερικανικού ονείρου".
Τελικά η γάτα τα καταφέρνει να φέρει την Αμερική στην πρώτη θέση στην παραγωγή δημητριακών παγκοσμίως.
Η αμερικανική οικονομία και το αμερικανικό θαύμα κυριολεκτικά καλπάζει κι έχει και δύο παγκόσμιες πρωτιές, το πιο πολύ καλαμπόκι και τις πιο πολλές αδέσποτες γάτες.
Από την χώρα που καθιέρωσε σχεδόν την γάτα σαν οικόσιτο κατοικίδιο, η ίδια η Αμερική μετατρέπεται στο ακριβώς αντίθετο.
Αλλά μικρό το κακό μπροστά στη συνεισφορά της γάτας, να καθιερώσει την Αμερική σαν υπερδύναμη.
Το παράδειγμα της Αμερικής θα ακολουθήσει και η άλλη νέα ήπειρος, λίγο αργότερα, η Αυστραλία, φτάνοντας κάποια στιγμή να έχει περισσότερες αδέσποτες γάτες απ΄ ότι ανθρώπους.
Η συνεισφορά της γάτας και στην οικονομία της Αυστραλίας, πρέπει να είναι μεγάλη, αλλά οι αριθμοί των αδέσποτων είναι τόσο τεράστιοι που κάνουν τη χώρα να ψάχνει απεγνωσμένα να βρει τρόπους να τις εξοντώσει.
Έτσι κι αλλιώς έχουν εκπληρώσει τον σκοπό τους και σιγά σιγά εμφανίζονται κι άλλοι τρόποι εξολόθρευσης ποντικών κι αρουραίων.
Παράλληλα ξεκινάει η πρώτη προσπάθεια καταγραφής αδέσποτων με σκοπό να εντοπίσουν τον αριθμό των αδέσποτων γατιών που υπάρχουν στην Αυστραλιανή ήπειρο.
Τα νούμερα καταλήγουν να είναι πάνω από 10.000.000 αδέσποτες γάτες.
Πιστεύουν ότι είναι στην πρώτη θέση αδέσποτων στη γη, αλλά όπως θα φανεί αργότερα, μάλλον είναι ερασιτέχνες της παραγωγής αδέσποτων.